Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Mousso-espiralo-rufo
Tortella squarrosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle squarreuse.
Descripcioun :Aquelo mousso, bessai la pu coumuno de Prouvènço cauquiero, se vèi d'en pertout dins li garrigo, subretout sus lou sòu e peréu la roco. Fai de gràndi tepiero que se destacon eisadamen (bèn pèr lou belèn), ounte li fueio soun proun torso un cop seco. Li fueio soun rufo, verdo à jaunastro, à baso larjo qu'enguèno la tijo. Fai raramen d'espouroufite, pu souvènt en mountagno.
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella, mai la baso di fueio permés de se pas engana.
Port : Acroucarpo
Taio : 3 à 5 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 1 tour, 32 dènt
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico-mediterrano
Ref. sc. : Tortella squarrosa (Brid.) Limpr., 1888
(= Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb., 1864 = Barbula squarrosa Brid., 1827 )